Navigation und Suche

Suche
Navigation

Liste der Namen

  • Arnold Uscher Adlerstein
  • Frieda Alexander geb. Segal
  • Herta Alexander
  • Fanny Aronsohn
  • Albert Julius Asch
  • Eleonore Bach geb. Rehling
  • Hans Leopold Bach
  • Esther Bähr geb. Daicz
  • Caroline (Karoline) Bär geb. Cohn
  • Frieda Bär geb. Kronenberg
  • Frieda Hinda Helene Beutel geb. Schorr
  • Isaak Beutel gen. Liepschütz
  • Kalman Beutel gen. Liepschütz
  • Rebecca Sonja Beutel
  • Rosa Beutel
  • Simmy Beutel
  • Simon Beutel
  • Adolf Bierett
  • Manfred Blum
  • Arno Werner Blumenthal
  • Iwan Isaac Blumenthal
  • Martin Blumenthal
  • Max Julius Blumenthal
  • Minna Blumenthal
  • Alexander Bogdanow
  • Johanna Bröll geb. Bendix
  • Jonny Bruer
  • Nikanow Bykow
  • Carl Camnitzer
  • Elsa Camnitzer
  • Lina Camnitzer geb. Hirschfeld
  • Rosa Resi Carlebach geb. Graupe
  • Simson Carlebach
  • Selma Claren
  • Ida Cohn geb. Wintersberg
  • Nathan Cohn
  • Rosa Cohn
  • Siegmund Cohn
  • Anna (Chana) Daicz geb. Finkelberg
  • Gisela Daicz
  • Hanny Rosa Daicz
  • Julius Hermann Daicz
  • Max Isaac Daicz
  • Frieda Dieber geb. Rubensohn
  • Philipp Dilloff
  • Aron Adolf Emmering
  • Aron Alfons Emmering
  • Betty Emmering geb. Lissauer
  • Elena Emmering
  • Eva Emmering
  • Ferdinand Emmering
  • Franziska Rosa Emmering geb. Blumenthal
  • Ingrid Emmering
  • Rebekka Emmering
  • Sara Emmering geb. Goge
  • Nathan 'Walter' Engel
  • Ilja Eremenko
  • Margarethe Babette Dora Falck geb. Marcus
  • Gustav Wilhelm Hans Feldsien
  • Gisa Feuerberg
  • Johannes Fick
  • Betty Fisch geb. Cohn
  • Hanna Fisch
  • Abraham Hirsch Frankenthal
  • Josef Fryder
  • Paul Gerbaulet
  • Hannelore Gerstle
  • Gerson Goldschmidt
  • Miriam Goldschmidt
  • Neumann Menachem Goldschmidt
  • Ruth Goldschmidt
  • Max Eduard Christian Grimm
  • Hans Grube
  • Johannes Grube
  • Clara Grünfeldt
  • Emma Grünfeldt
  • Minna Grünfeldt
  • Eisig Gutmann
  • Hans Gutmann
  • Kurt David Gutmann
  • Margarethe Gutmann geb. Blumenthal
  • Emilie Isabella Haas
  • Marjanne (Marianne, Mirjam, Miriam Marjanne) Häusler geb. Simon
  • Nathalie Heimann
  • Frieda Herweg geb. Salomon
  • Flora Hess
  • Martha Berta Hindel
  • Erna Hofmann
  • Jean Isidor Hofmann
  • Kurt Arthur Hofmann
  • Rudolf (Rodolfo) Hofmann
  • Josephine Honig geb. Markuszewicz
  • Noah Honig
  • Martha Hotzner (ursprüngl.: Hoczner)
  • David Isaac
  • Hildegard Isaac
  • Selma Isaac geb. Bernhard
  • Werner Ludwig Isaac
  • Bernhard Isaak
  • Helga Lori Isaak
  • Jenny Isaak geb. Bernhard
  • Kurt Isaak
  • Hertha Isaaksohn geb. Hammerschmidt
  • Richard Isaaksohn
  • Wassily Iwanow
  • Eugen Jaschek
  • Jochen Jaschek
  • Jürgen Jaschek
  • Lucy Judith Jaschek
  • Ethel Jurmann
  • Hermann Jurmann
  • Simmel Jurmann
  • Hans Jürs
  • Karl Kaehding
  • Jenny Kaminski geb. Lissauer, verh. Kaminski
  • Bruno Katz
  • Caroline Katz geb. Cohn
  • Emma Katz geb. Cohn
  • Erika Kendziorek
  • Gertrud Kendziorek geb. Aronsohn
  • Inge Kendziorek
  • Kurt Kendziorek
  • Lina Kesten geb. Hamburger
  • Erich Klann
  • Minna Klann
  • Eduard Kleinfeld
  • Wilhelm Krohn
  • Nathan Lambertz
  • Amalia Malka Langsner
  • Baruch Langsner
  • Laura Feige Langsner geb. Freibig
  • Sophie Minna Langsner
  • Elias Lawenda
  • Ella Lawenda geb. Drücker
  • Günther Lawenda
  • Rudolf Lawenda
  • Emanuel Levi
  • Frieda Levi
  • Jettchen Levi geb. Birkenruth
  • Bertha Lexandrowitz (Brocha)
  • Dora Lexandrowitz
  • Efraim Lexandrowitz
  • Caroline Lichtenfeld geb. Lissauer
  • Friedrich Lichtenfeld
  • Recha Liebenau
  • Dora Lissauer geb. Wisser
  • Ernst Lissauer
  • Heymann Ephraim Lissauer
  • James Lissauer
  • Rosa Lissauer geb. Gombinski
  • Isidor Ljublinski
  • Heinrich Maaß
  • Juliane (Lia, Lea) Mansbacher geb. Falck
  • Edith Bertha Mecklenburg verh. Fränkl
  • Gertrud Mecklenburg verh. Stern
  • Hanna Mecklenburg
  • Heinrich Herbert Mecklenburg
  • Hermann Marcus Mecklenburg
  • Julius Mecklenburg
  • Regina Mecklenburg geb. Kobliner
  • Therese Mecklenburg geb. Falck
  • Rudolf Meinert
  • Iwan Moisijenko
  • Benzion Morgenstern
  • Rahel Morgenstern
  • Sara Morgenstern
  • Erich Mühsam
  • Horst Müller
  • Franz Neitzke
  •   Dr. Moritz Neumark
  • Egon Nickel
  • Heinrich Niemann
  • Karl Eduard Nitzschke
  • Betty Ohmann geb. Giesen
  • Leo Opler
  • Hermann (Hersch) Opler (Oppler)
  • Sara Opler (Oppler) geb. Terkeltraub
  • Margot Prenski
  • Martin Prenski
  • Max Prenski
  • Sonja Prenski geb. Lawenda
  • Wilhelm Johann Heinrich Prull
  • Repi Betty Redner geb. Rosenheck
  • Selma Sali Redner
  • Karl-Heinz Ring
  • Erika Anna Wilhelmina Ritter geb. Klann
  • Henriette Rodmann geb. Heymannson
  • Hermann Rosenstein
  • Fina Rosenthal
  • Regina, Regine Rosenthal geb. Saalfeld
  • Karl Siegfried Bernhard Roß
  • Henry (Hennoch) Ruben
  • Jenny (Grete) Ruben
  • Helene Saalfeld geb. Sternfeld
  • Leopold Saalfeld
  • Margot Fanny Saalfeld
  • Recha Saalfeld geb. Levin
  • Daniel Salomon
  • Fanny Salomon geb. Jonass
  • Martha Schachtel geb. Rawicz
  • Michaelis Schachtel
  • Selma Schachtel geb. Rawicz
  • Hermann Schildberg
  • Dina Schneider geb. Hirschhorn
  • Fritz Schulze
  • Karl Schwerin
  • Heinz Selmanson
  • Salomon Selman Selmanson
  • Don Walter Sichel
  • Hanna Ottilie Sichel
  • Hedwig Sichel geb. Meyer
  • Dr. Leo Sichel
  • Paul Steen
  • Arnold Stein
  • Erich Stein
  • Elsa Strauß geb. Stern
  • Walter Strauß
  • David Strawczynski
  • Fred Strawczynski
  • Jürris Elsa Strawczynski geb. Baer
  • Leo Strawczynski
  • Franziska Sußmann
  • Margarethe Juliane Sussmann
  • Mimi Sussmann
  • Rolf Paul Taschimowitz
  • Rosa Taschimowitz geb. Karo
  • Christian Thiem
  • Jerubal Töplitz
  • Heinrich van Loo
  • Freiherr Wolfgang Adolf Max Georg von Czettritz und Neuhaus
  • Friedrich Paul von Großheim
  • Kopfstein Vorwerk
  • Erich Weil
  • Hermann Westendorf
  • Dina Wiener
  • Elias Edmund Wiener
  • Kurt Moritz Wiener

Stolperstein

Dr. Moritz Neumark

Geboren 02.06.1866  ‐  Gestorben 25.02.1943  ‐ Alter 76  ‐  (ermordet)

  • Geboren am 2. Juni 1866 in Wittmund/Ostfriesland als Moses Lazarus, war Albert Jakob Neumark der sechste von zehn Kindern von Philip Abraham Neumark und Julchen Neumark. Nach seinem Abitur besuchte er die Oberrealschule in Oldenburg und begann ein Studium des Hüttenfachs an verschiedenen Technischen Hochschulen in Berlin, Dresden und Jena. Im Jahr 1891 promovierte er an der Universität Erlangen.
  • Nach Studienreisen durch die Schwerindustrie Europas arbeitete Neumark in der oberschlesischen Schwerindustrie und wurde 1895 zum Hochofenchef der Donnersmarckhütte ernannt. Ab 1900 baute er ein Hochofen-, Stahl- und Walzwerk in Zawiercie, Russisch-Polen, auf. 1905 wurde er vom "Komitee für die Errichtung einer Hochofenanlage in Lübeck" berufen und wurde Generaldirektor der Aktiengesellschaft Hochofenwerk Lübeck AG.
  • In seiner Rede bei der Grundsteinlegung am 8. Mai 1906 betonte Neumark die Bedeutung der gemeinsamen Grundlage von Aktionären, Staat und Arbeiterschaft für den Erfolg des Unternehmens. Unter seiner Führung entstanden verschiedene Werksanlagen wie Hochöfen, Koksofenbatterien und eine Kupferhütte.
  • Albert Jakob Neumark führte den Betrieb patriarchalisch und schuf eine Werksfamilie mit sozialen Einrichtungen wie Chor, Orchester, Werksbücherei, Hochofenlichtspielen, Lehrwerkstatt und Kinderverschickung.
  • Moritz Neumarks Name ist auf der Stiftertafel des Behnhauses Lübeck vermerkt.
  • Trotz technischer Innovationen, wie einem Patent für die Erzeugung kohlenstoffreichen Roheisens im Jahr 1932, wurde er nach der Machtübergabe an die Nationalsozialisten 1933 als Jude aus verschiedenen Vereinen ausgeschlossen.
  • Der Druck zwang ihn 1934, seine Funktion niederzulegen. Sein Sohn und seine Töchter wanderten aus. Neumark selbst wurde 1942 ins KZ Theresienstadt deportiert und verstarb dort am 25. Februar 1943. Die Stadt Lübeck ehrte ihn nach Kriegsende mit der Benennung einer Straße in Herrenwyk. Sein Name ist auch auf der Gedenktafel für von den Nationalsozialisten ermordete Bürgerschaftsmitglieder im Rathaus verzeichnet.

siehe auch:

Schreiber, Albrecht (2015): "Hirschfeld, Asch und Blumenthal ... - Jüdische Firmen und jüdisches Wirtschaftsleben in Lübeck 1920-1938. Blüte, Enteignung, 'Wiedergutmachung'." Lübeck: Schmidt-Römhild, pp. 144 ff.

  • Detaillierte Vita als PDF-Datei (139 KB)
Lage
Alt Herrenwyk 1
23569 Lübeck ‐ Kücknitz
Vertiefte Informationen
Opfergruppe
Lager und Ermordungsstätten
  • Konzentrationslager Theresienstadt
Tag der Verlegung des Stolpersteins